8 października 2023 roku leśnicy, uczniowie pobliskich szkół, strażacy ochotnicy, zaproszeni goście i okoliczni mieszkańcy wraz z rodzinami zebrali się w Stachowie koło Bud Augustowskich, aby wspólnie uczcić Święto Patrona Leśników Św. Franciszka z Asyżu. W Sercu Puszczy Stromieckiej – Stachowie w miejscu dawnej osady leśnej w 2010 roku z inicjatywy emerytowanego Nadleśniczego Nadleśnictwa Dobieszyn Jana Chryzostoma Czachowskiego powstała kapliczka poświęcona patronowi leśników.

Tegoroczne uroczystości miały szczególnie uroczysty charakter. Dokładnie 180 lat temu powstała osada leśna w Stachowie, która aż do 1945 roku pełniła funkcję siedziby urzędu Nadleśnictwa Stachów – dzisiejszego Nadleśnictwa Dobieszyn.

Dokładny rys historyczny  Nadleśnictwa Stachów oraz tragiczne losy pracowników i mieszkańców osady leśnej, w swoim przemówieniu przedstawił tuż po uroczystej Mszy Świętej emerytowany Nadleśniczy Nadleśnictwa Dobieszyn Jan Chryzostom Czachowski. W miejscu, w którym obecnie stoi Kapliczka Świętego Franciszka, istniało niegdyś osiedle Stachów, w którym mieszkali wraz z rodzinami leśnicy sprawujący pieczę nad lasami Puszczy Stromieckiej. Podczas II wojny światowej w 1943 roku Gestapo dokonało masowych aresztowań pracowników Nadleśnictwa i okolicznej ludności związanych z konspiracyjną działalnością w AK I BCh. Swoje życie leśnicy poświęcali nie tylko dla państwa polskiego, ale również bliźnich. Miejscowy nadleśniczy Franciszek Łagosz ukrywał u siebie profesora z dziedziny pedagogiki i filozofii kultury pochodzenia żydowskiego – Sergiusza Hessenie. Wśród aresztowanych oprócz wspomnianego już Franciszka Łogosza był sekretarz Józef Nadolski, gajowy Andziak Adam, leśniczy leśnictwa Zawady – Fetkowski Stanisław, gajowy Grabowski Andrzej, pracownik biurowy Kaliski Józef oraz pomocnik rachunkowy Konradowski Jan. W 1944 roku osada w Stachowie została spalona a jej mieszkańcy zesłani do obozu zagłady Auschwitz-Birkenau.

Głos zabrał również Tomasz Nadolski – mieszkaniec dawnej osady Stachów (potomek Józefa Nadolskiego), który w wieku zaledwie kilku lat wraz z całą rodziną został wysiedlony z tych terenów przez niemieckiego okupanta. Na pamiątkę tych tragicznych wydarzeń przekazał, sadzonki dębu pochodzące z drzew rosnących w obozie zagłady, które wspólnie z Andrzejem Matysiakiem – Dyrektorem RDLP w Radomiu,  Piotrem Kacprzakiem – Zastępca Dyrektora RDLP w Radomiu oraz przedstawicielami lokalnych władz i Pawłem Sułkowskim – Nadleśniczym Nadleśnictwa Dobieszyn, posadził koło kapliczki w Stachowie.

W swoim emocjonującym wystąpieniu podczas uroczystości Tomasz Nadolski, podziękował leśnikom za podtrzymywanie pamięci o niezwykle ważnych wydarzeniach historycznych z okresu II wojny światowej i późniejszej okupacji.

Podczas przemówień zabrał głos Dariusz Bąk – poseł na Sejm RP. Przypomniał wszystkim, jak ważną rolę odgrywali leśnicy w historii naszego kraju i odgrywają do dziś, poprzez utrwalanie pamięci o minionych wydarzeniach. Za utrwalenie pamięci podziękował również obecny Nadleśniczy Nadleśnictwa Dobieszyn – Paweł Sułkowski. Podziękował nie tylko leśnikom, ale także uczennicom LO im. Armii Krajowej w Białobrzegach, laureatkom konkursu „Śladami bohaterów Armii Krajowej”, które w swojej pracy konkursowej, przedstawiły tragiczne losy pracowników Nadleśnictwa Stachów.

Oprócz wspomnienia wydarzeń z minionego stulecia był również czas na podsumowanie współczesnych działań Nadleśnictwa Dobieszyn. Nadleśniczy miał przyjemność zaprezentować nowo wybudowany obiekt retencyjny Budy Augustowskie, zlokalizowany przy dawnej osadzie leśnej Strachów. Obiekt powstał w ramach zadania pn.: „Budowa zbiornika wodnego Budy Augustowskie, realizowanego w ramach projektu pn.: „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – małą retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych” działki ewidencyjne nr 72/2, 73/3, 79, 78/2, m. Grabowy Las, gmina Stromiec”.

Zbiornik wybudowano w celu stworzenia mikroklimatu i polepszenia warunków rozwoju fauny i flory oraz zabezpieczenia gruntów leśnych przed skutkami suszy oraz przed erozją wodną. Duże znaczenie ma również funkcja krajobrazowa powstałego zbiornika. W trakcie realizacji zadania wykorzystano kompleksowy zabieg łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne.

Podczas uroczystości zaproszeni goście, jak i okoliczni mieszkańcy licznie odwiedzili stoisko edukacyjne nadleśnictwa. Dla zainteresowanych czekały prezentacje poświęcone tematyce związanej z ochroną przyrody i ekologią systemów leśnych. Uroczystości zakończono w niezwykle miłej atmosferze przy wspólnym leśnym posiłku.