Asset Publisher Asset Publisher

HISTORIA LESNIKÓW DZIAŁĄJĄCYCH W AKCJACH RUCHU OPORU PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ NAGRODZONA W OGÓLNOPOLSKIM KONKURSIE HISTORYCZNYM

9 listopada 2022 w Muzeum Powstania Warszawskiego odbyła się uroczysta gala rozdania nagród dla laureatów ogólnopolskiego konkursu „Śladami Bohaterów Armii Krajowej”, w której zwycięzcami  nagrody głównej zostały m.in. uczennice LO im. Armii Krajowej w Białobrzegach.

Patrycja Romanowska, Paulina Wieteska i Julia Popis to uczennice klasy 3AE o profilu humanistycznym, które pod opieką Krzysztofa Winiarczyka wzięły udział w konkursie historycznym pt. „Śladami Bohaterów Armii Krajowej”. Celem konkursu było opowiedzenie historii bohaterów i bohaterek – osób, które w czasie II wojny światowej w lokalnych społecznościach włączyły się w działanie ruchu oporu wobec okupantów. W tą tematykę idealnie wpisuje się historia nieistniejącej już miejscowości Stachów, w której była siedziba obecnego Nadleśnictwa Dobieszyn i o której opowiadały laureatki w swojej pracy konkursowej.

Nadleśnictwo Stachów zostało powołane do życia zarządzeniem Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia 9 marca 1933 r. a jego siedzibę urzędu wyznaczono w Stachowie koło wsi Budy Augustowskie. Wraz z wybuchem II wojny światowej miejscowi leśnicy wraz z rodzinami, rozpoczęły swoją działalność w różnych akcjach ruchu oporu Polskiego Państwa Podziemnego w AK i Bch. Swoje życie leśnicy poświęcali nie tylko dla państwa polskiego, ale również bliźnich. Miejscowy nadleśniczy Franciszek Łagosz ukrywał u siebie profesora z dziedziny pedagogiki i filozofii kultury pochodzenia żydowskiego – Sergiusza Hessenie.

W 1944 roku osada w Stachowie została spalona a jej mieszkańcy zesłani do obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Według wykazu sporządzonego przez Piotra Kacprzaka, zastępcę dyrektora RDLP w Radomiu w ramach publikacji „Lasy i leśnicy radomskiej dyrekcji Lasów Państwowych przez 100-lat niepodległości”, leśników Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu poległych, zamordowanych, straconych i rozstrzelanych w latach 1939-1945 na terenie lasów państwowych i innych form własności, znajduje się blisko 50 osób. Osoby te w większości nie doczekały wyzwolenia obozu. Wśród tych osób są m.in. byli pracownicy Nadleśnictwa Stachów: gajowy Andziak Adam, leśniczy leśnictwa Zawady – Fetkowski Stanisław, gajowy Grabowski Andrzej, pracownik biurowy Kaliski Józef, pomocnik rachunkowy Konradowski Jan, sekretarz Nadolski Józef i wspomniany już wcześniej nadleśniczy Franciszek Łagosz.

Pamięć o poległych nie zginęła, szczególnie dzięki staraniom Nadleśniczego Seniora Jana Chryzostoma Czachowskiego oraz pracowników Nadleśnictwa Dobieszyn. Dzięki nim w miejscu siedziby Nadleśnictwa Stachów stanęła tablica z napisem „Stachów” oraz kapliczka Św. Franciszka z Asyżu – patrona leśników. Od lat leśnicy i miejscowa ludność organizują w nieistniejącym już Stachowie spotkania i mszę polową m.in. ku pamięci poległych ofiar. Właśnie tu pod kapliczką Św. Franciszka 18 listopada Nadleśniczy Senior wraz z laureatkami konkursu, złożyli znicze i oddali hołd poległym.

Reportaż dotyczący konkursu pt. „Śladami bohaterów Armii Krajowej”, był emitowany na kanale TVP Historia w dniu 23.02.2023 r. Obecnie jest dostępny do obejrzenia na kanale YouTube pod adresem: https://youtu.be/ilrkxGyrRcU